Friday, December 15, 2023

Death + RoboVac

අපේ ගම්වල කතාවක් තියනවා, ගමේ කෙනෙක් මලොත් තව හය දෙනෙක් මැරෙනවා කියල. මේක සමහරවිට මිත්‍යා විස්වාසයක් වෙනත් ඇහැකි, ඒත් මගේ රොබෝවැක් එකත් මලා. ඒක තමයි මගේ කාමරේ වැකුම් කලේ, මම නාන්න යන වෙලාවට. 

මම කාමරේ පුටුවයි, ස්ටූල් එකයි එලියට දාලා,  කාමරේ වැකුම් කරන්න  දාලා, නාන්න ගියා. එනකොට, කාමරේ මැද්දෑවෙ දපා තියල උන්නා . බොරුවක් මුසාවක් නං, පාරෙ යන එකෙකුට හෙන ගහන්න ඕනෙ. මේක වෙලා දැන් දවස් දෙකක් වෙනවා. කියන්න විදිහක් නැතුව හිටියෙ, එක ලඟ පෝස්ට් ලියනවා කියල නමියා බයින නිසා. 

අරගෙන, දැන් අවුරුදු තුනකට කිට්ටුයි. මම කලින්  පෝස්ට් එකක එයා ගැන කියල තියනවා.  වෝල්මාට් එකෙන්, සුපියල් 100කට ගෙනාවෙ සේල් කාලෙක.

https://frozenlazyowl.blogspot.com/2021/05/blog-post_15.html

නිදිට මල පනිනවා, විස්තර වැඩි වුනොත් . චාර්ජ් වෙන්න පටන් ගන්නවා, ඒත් නැවතිලා රතු ප්ලෑෂ් වෙනවා. ගූගල්ගෙන් ඇහැව්වාම කිව්වෙ, බැටරිය ඩෙඩ් නිසා කියලා. බැටරිය ගලව ගන්න, මදේ ගලවන්න වුනා. පිංතූරයක් ගත්තා , ඒක Note 7 එකේ. දාන්න විදිහක් නෑ, ෆෝන් එක හාල් ගෝනියෙ. වැකුම් ක්ලීනර් මවු-පුවරුව, එපොක්සි ලේයර් එකක් දාලා(Conformal coating) සම්පූර්ණයෙන්ම සීල් කරලා, නතිං ඩුයිං. 


ගලව ගත්තා බැස්ටිය. චෙක් කලාම 13.6v තියනවා. ඉතිං ඩෙඩ් නෑ වගේ නේද? වැරදියි. බැටරි දෙකක් හොඳටම හොඳයි එකක් බාගෙට හොඳයි, අනික අවුල්.

මේකෙ BMS (battery management system)  එකේ අවුලක් වෙන්න බැරිද? එහෙම වෙන්නත් ඇහැකි, ඒත් එක දිගට අවු 3 ඇද්ද නිසා වැඩි අවාසිය තියෙන්නෙ බැටරි පැත්තට.

චෙක් කරන්න ඇහැකිද? - පුළුවනි

ෂුවර් ද?   - නෑ

ඊළඟ පිංතූරෙ තියෙන්නෙ ලිතියම් බැස්ටි (1865) ටෙස්ටරේ සහ අමතර BMS කාඩ් එකක්. දෙකම පට්ට ලාබයි, ඈ?මා ගාව, තව වෙන බැටරි පැක් එකක් තියනවා, එක බැටරියක් විතරක් අවුල්. ඕන්නං ඒකෙන් හොඳ ඒව ගත්තෑකි.

Links:

ලිතියම් බැස්ටි ටෙස්ටරේ 


3S-4S-5S selectable  BMS කාඩ් එක

මේ කාඩ් එක ගැන හොඳ ටියුටෝරියල් එකක් සිංහලෙන්ම:



දැන් ඔය බැට්‍රි ගලවලා ටෙස්ට් කරලා ඕක ගොඩ දානවද?
පිස්සුද !
මෙන්න මේක ඕඩර් කලා


(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Wednesday, December 13, 2023

මොබයිල් රෙප්‍යාර්කෙරේ

හෙඩිම ඉස්සුවෙ හැට්ටරේගෙන්. අපිට කොයින්දෑ පූසෝ IGBT? මගේ මොබයිල් එකට අවුරුදු 5 ලැබුවා. වර්ගය Xiaomi Redmi Note 7. දැන් ටික කාලෙක ඉඳන් ඕකෙ බැස්ටියෙන් ඉස්සර වගේ දවස් ගාණක් දුවන්න බැරි ගතියක් ආව. හැමදාම චාර්ජ් කරන්න වෙනවා. ඔය අවුල ඇරුනාම ෆෝන් එකට, ඉහෙන් බහින ලෙඩක් නෑ. අමතර බැස්ටියක් සුපියල් 15කට ගෙන්න ගෙන දැන් අවුරුද්දකටත් වැඩියි.

ඔහෙලා දන්නව නෙව දැන් මොබයිල් වල ඉස්සර වගේ ලේසියෙන් බැස්ටි මාරු කරන්න බැරි බව. ඒත් ගෙන්න ගත්ත බැස්ටිය දකිනකොට වරදකාරී හැඟීමකුත් එනවා. නෑ මං අහන්නෙ, බැස්ටියක් මාරු කරගන්න බැරි බස්සෙක්ගෙන් ඇති වැඩේ මොකක්ද, නේද?

ඒත් බැස්ටිය මාරු කරන්න හිතෙනකොටම "දැන් මොකටෑ ඔහේ ඕක ගැලෙව්වෙ, ඇයි ඉත්තෑ අමාරුවටද" කියල කව්දෝ අහනව මැවිල පේනවා.


තව දුරටත් මේ මානසික ආතතිය දරන්න බැරිම තැන, යූ-ටියුබ් වීඩියෝ කීපයක්ම බලල කාරිය, පහුගිය දොහක මම වැඩේට බැස්සා. ඉස්සෙල්ලාම මොබයිලාගෙ පශ්චාත් භාගය ලාවට රත් කලා. ඊට පස්සෙ තුනී ප්ලාස්ටික් කාඩ් එකක් දාරෙ අතරින් රිංගෙව්වා. සිරිංජරේක දාලා, වටේටම අයිසොපොර්ෆයිල් ඉන්ජෙක්ට් කලා. 

ලොකු අවුලක් නැතුව බැක් කවර් එක ගලෝගත්තා. ෆින්ගර් සෙන්සර් කේබල් එකත් පරිස්සම ගැලෙව්වා. පරණ බැස්ටිය, කෝටුවෙ ගිය ඉබ්බා වගේ, දත කාගෙන අයින හපාගෙනම ඉන්නවා. හෙලවෙන්නෙවත් නෑ.

මම නිතර දකින මේ වගේ නිවුස් නිසා, පරන වුනත් ලිතියම් බැටරි වලට ගවුරවයෙන් සලකන්න ඕනෙ බව දැන ගෙන හිටියා. නවන්න, අනින්න බෑ. අඞු-පඞු වලින් අදින්න බෑ. රත් කරන්න බෑ.

ඒ වංගියෙ, ප්ලාස්ටි ප්‍රයින් ටූල් එකක් ආධරයෙන් යාන්නත්  බැටරියෙ පැත්තක් උස්ස ගත්තා. ඊට පස්සෙ යහමින් අයිසොපොර්ෆයිල් වඩියක්  පොවලා කාරිය, වදෙන් පොරෙන් පරණ බැටරිය ගලව ගත්තා.

අලුත් බැටරිය දැම්මා. ආයෙ ඒකත් එක්ක ආව, ගම් ස්ටිකර් ඕන වුනේ නෑ. පරණ එකෙන් ඉතිරි වෙච්ච ටික වැඩියත් එක්ක සෑහුනා. එහෙන් මෙහෙන් සර්කිට් බෝඩ් වලට විසිවෙලා තිබ්බ අයිසොපොර්ෆයිල් බිංදු වලට "පුහ්" ගාලා කටින් පිඹලා, දෙයියන්ට පිං දීලා මොබයිල්  එක ඔන් කලා.

මුලදී ඒ හැටි අවුලක් තිබ්බෙ නෑ. ඒත් ස්ක්‍රීන් එක යටින් සිතියමක් වගේ පැල්ලමක් මතු වෙන්න ගත්තා. ඊට පස්සෙ  ස්ක්‍රීන් එක

ගැහිලා........ගැහිලා..................ගැහිලා.............................................මලා. ආ, මැරෙන්න කලින් එයාම හතර වටේටම කෝල් කීපයක්ම ගත්තා. පොලෝසියට මන්දා?

මාගේ නිගමන සහ නූගත් උගත් පාඩම්:

1. 50%  අයිසොපොර්ෆයිල්වල බාගෙට, බාගයක් තියෙන්නේ වතුරය.

2. දෛයන් මොබයිල් රෙප්‍යාර් කරන්නේ නැත.

3. "ඩොලර් ඉස්ටෝරුව" මොබයිල් රෙපයාර් බඩු ගැනීමට හොඳ තැනක් නොවේ.( වටේ පිටේ කිසිම තැනක් 99.99% අයිසොපොර්ෆයිල් නැත. ගිණිගන්නා සුළු නිසා විය හැක.

4. මොබයිල් වතුරට අකමැතිය. නාන්න නං කොහොමවත් කැමති නැත.

5. මලකඩ කෑම ( corrosion ) යනු රසායනික ප්‍රතිකිරියාවකි. බැටරි විදුලිය එයට උත්ප්‍රේරකයකි. ෆෝන් එක "ඕෆ්" කිරීම යනු සම්පූර්ණ බැටරි විදුලිය විසන්ධි කිරීමක් නොවේ.

6. අවුරුදු 5ක් වයස වුවද, ඇන්ඩ්‍රොයිඩ් 10 දිව්වද, WiFi 5GHz, LTE, biometric, fast charging ඇති 4Gb/64Gb  Redmi Note 7 තාමත් අපූරු මොබයිලයකි.

7. මොබයිල් රෙප්‍යාර් යනු වෘතීයමය රැකියාවකි. සුපියල් 20-30 මොබයිල් කඩේ චීනාට දුන්නා නං , අද මේ දුක විඳින්නේ නැත. ඒත් එහෙම වුනා නං මට ලියන්නට පෝස්ට් එකකුත් නැත..

 නඩු භාණ්ඩ - Exhibit A

අද ඕඩර් කරපු බඩු ආවා. රුපියල් 12 කට, Touch screen සහිත සම්පූර්ණ  LCD  මුහුණතක් දෙන්නේ කෙසේද කියා මා දන්නේ නැත. ඒකටම ඇල්කොහොල් වයිප් සහ ප්‍රොටෙක්ෂන් ග්ලාස් එකක්ද ඇතුලත් වී තිබුනි. මේ දිනවල චීනයේ මොබයිල් දන්සැලක් පවතිනවා විය හැක.

ඊලඟ පිංතූරයේ ඇත්තේ. බැක්-ලයිට් කොන්ට්‍රෝල් IC වැලකි. සංසංදනයට තබා ඇති, පොල් උලක් මෙන් පෙනෙන්නේ ඉඳිකටුවකි. වාසනාවට ඒ IC එකට හානියක් වී තිබුනේ නැත.

රෙප්‍යාර් කල මොබයිලයා ගිණිකසයා සේ වැඩය. ඒත් තාම ගම් දමා අලවා නැත. පවර් ඔන් ලෝගො එක දැක්කාම, බාප්පව දැක්ක වගේ සතුටක් ආවා. 

මොබයිල් එක නැති කාලෙ මට දැණුන දෙයක් තමයි, අපි තාක්ෂණය මත කොතරම් යැපෙනවද කියන එක. තාක්ෂණය මඟින් මිනිසෙක්ගේ පැවැත්ම මකවලා දාන්න හැකි දිනය වැඩි ඈතක නෑ කියලත් හිතෙනවා.

මෙන්න මේකත් ලාභ වුනත් මයික්‍රො-සොල්ඩරින් වලට සුපිරි භාණ්ඩයකි. සේල් වෙලාවෙ ෆ්‍රී ෂිපින් එක්ක රුපියල් 40 කට තිබ්බා.


චීනා බුදු වේවා!



(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Monday, December 11, 2023

වින්ඩෝස් 11ට මල් මිටක්

මේක අහඹු රස්තියාදු සහ ස්පර්ශකය දිගේ යෑමේ පෝස්ට් එකක්. තේරෙන බාසාවෙන් random ramblings සහ going off on a tangent කිව්වොත් තේරේවි නේද? මේවා ලියන්න ගිහිල්ලා ආයෙ මොකටෑ කතන්දර අහගන්නෙ කියල හිතුනත්, අපේ බ්ලොග් තානාපති නමියත්, පංචතන්තරේ නිදි, පොල්කට්ටේ ගමයත්, තට්ටයා මහතා ප්‍රමුඛ තිලකේ, වවුලා, හැට්ටරේ, නයා, ප්‍රාජේ, ඉවාන්, ඉයන්, සඳවතී,ලිට්සීකර්  සමඟ කී-නොකී පාත්‍ර වර්ගයා ,  බ්ලොග් ප්‍රවර්ධනට ගෙන යන වෑයම දැක්කාම, ඔන්න ඔහේ ලියලම දානව කියල හිතුන.

මේවා මෙලෝ යකෙකුට වැඩක් නැති මාතෘකා කියල කියන්නමත් බෑ. අපි කාගෙත් ඇඟේ "කම්මැලි ජානය" තියන නිසා, ලේසි පහසු "කෙටි ක්‍රම" වලට අපේ සහජ කැමැත්තක් තියනවා.

අද මාතෘකාව:

මවු-පුවරුව මාරු කිරීමෙන් පසු, පැරණි වින්ඩෝස් 10/11 නැවත පාවිච්චි කල හැකිද?  

මේක ගැන බොහෝ අය කියන්නෙ, "කල හැකියි, ඒත් නොකල යුතු දෙයක්" කියලයි. 


මෙතන ඉදිරිපත් කරන තර්කයෙ ඇත්තක් නැත්තෙමත් නෑ. ඒත් ප්‍රශ්ණය වෙන්නේ, ඔවුන් කියන ලෙස වින්ඩෝස් අලුතින්ම ස්ථාපිත කොට, සියලුම ඇප්ස් නැවත ස්ථාපිත කිරීමට, මට හැකියාවක් හෝ ඉවසීමක් නැති කමයි.

ඒත් අනෙක් අය දරන්නෙ වෙන මතයක්. මේක මගේ කම්මැලි ජානයත් සමඟ සමපාත වෙනවා.


වින්ඩෝස් 11ට මල් මිටක්:

මගේ අත්දැකීම අනුවත්, මා දැනටමත් වින්ඩෝස් අලුතින්ම ස්ථාපිත නොකොට, පැරණි වින්ඩෝස් මතම මවු-පුවරු පහක් පමණ මාරු කර ඇත. විශේෂයෙන්ම, නවතම වින්ඩෝස් 11 මේ ක්‍රියාවලියේදී, වැඩේ අල නොකර, ගොඩ දැමීමට විශිෂ්ඨ හැකියාවක් දක්වන බව කියන්නම වෙනවා. වින්ඩෝස් ඇක්ටිවේෂන්, මවු-පුවරුට සම්බන්ධ නිසා, ඇක්ටිවේෂන් එක මයික්‍රොසොෆ්ට් එකවුන්ට් එකත් එක්ක ලින්ක් කරගැනීම නුවණට හුරු දෙයක්.

ඒත් මෙහෙම කිරීමේදී, පැරණි මවු-පුවරුවල "චිප්-සෙට්" සහ අනිකුත් දෘඩාංග ඩ්‍රයිවර්වලට මොකද වෙන්නෙ? ඒවා නිකං ඔහේ තියනවද? ඒ නිසා වින්ඩෝස් කාර්‍යක්ෂමතාවයට බලපෑමක් තියනවද? 

උත්තරේ - මම දන්නෙ නෑ කියන එකයි. කිසිම කෙනෙක් ඒ ගැන කියන්නෙ නෑ. දැන් එතකොට, දන්නෙත් නැත්නම්, මොකක්ද මේ කියන්නෙ? අවාසනාවට උත්තරය එතරම් කලු-සුදු නැත. වින්ඩෝස් Task-Manager හරහා, දැනට සක්‍රීය "ප්‍රොසෙස්" පරීක්ෂා කිරීමේදී, මගේ  පැරණි මවු-පුවරුවක් වූ Asus ඩ්‍රයිවර් හමුවුන බව මතකයේ ඇත.

සමහරවිට, රැව්ලයි-කැඳයි දෙකම බේරගෙන, වින්ඩෝස් වලින් පැරණි  "චිප්-සෙට්" ඩ්‍රයිවර්ස් ගලවන්න ක්‍රමයක් තියෙන්නත් හැකියාවක් ඇත. GPU එකට නං එහෙම ප්‍රත්‍යක්ෂ ක්‍රමයක් තිබෙන බව දනිමි.

Display Driver Uninstaller (DDU)

මේ DDU ක්‍රමවේදය ගැන, යූ-බටේ ඇති වෙන්න වීඩියෝ තියනවා. කෙටියෙන් කියනවා නං, වින්ඩෝස් "සේෆ් මෝඩ්" එකට බූට් කරලා, DDU රන් කරලා පරණ ඩැයිවර්ව ගලවලා, ආයෙ වින්ඩෝස් නෝමල් මෝඩ් එකේදී අලුත් ඩැයිවර්ව ඉන්ස්ටෝල් කරනව, එච්චරයි.

Sysprep ක්‍රමවේදය:

මේකට කියන්නෙ entering OOBE(Windows Out of Box Experience) with "Sysprep" කියලලු. මේක සිස්ටම් ඇඩ්ඩිංලගෙ කමාන්ඩ් එකක්. මට තේරුන විදිහට sysprep කමාන්ඩ් එකෙන් කරන්නෙ, "platform independent" OS image එකක් හදන එකලු.

මෙහෙම බරසාර අර්ථදැක්වීමක් තිබ්බට වැඩේ කජු කනවා වගේ ලේසියි. කරන්න තියෙන්නෙ පහලින් තියෙන ෆයිල් එක රන් කරන්න  විතරයි.

c:\windows\system32\sysprep\sysprep.exe

ඒත් ප්‍රශ්ණය වෙන්නෙ, ඒකෙ සාර්ථකභාවය සහ අනතුරුදායක කමයි. දැනට තියෙන වින්ඩෝස්වල ෆුල් බැකප් එකක් නැතුව මේක කරන්න එපා කියලයි මම නං කියන්නෙ.

මගෙන් වැඩි විස්තර  අහන්න එපා, දන්නෙ නෑ. මෙතන වැඩිහරියක් තියෙන්නෙ, මගේ තර්කාණුකූල අනුමාන(educated guesses) විතරයි. මට කියන්න ඇහැකි මගේ අත්දැකීම විතරයි. ටික වෙලාවක් ගත්තත්, කිසිම අතුරු ආපදාවක් නැතුව, අලුතින් වින්ඩෝස් ඉන්ස්ටෝල් කරනව වගේම ගියා. මැද හරියෙදි ඇහැව්වා, "පැරණි වින්ඩෝස් බැක්-අප්" එකක් තියනවා, සෙටිංග්ස්, ඇප්ස් ඒකෙන් ගන්නද කියලා? මම  Sysprep රන් කලේ, වැඩිය පාවිච්චි නොකරන admin profile එකකින්. වැඩේ අහවර වෙලා, Local User profile එකට මාරු වුනාම, ඔක්කොම පරණ ඇප්ස් ටික තිබ්බා.

මට කියන්න තියෙන්නෙ, මෙහෙම එකක් තියනවා කියල විතරයි. මේ ගැන දන්න, අපේ උගත් සොෆ්ට්වෙයා ඉන්ජිනේරු ඇනෝලා, ඇඩ්මින්ලා, වැඩි විස්තර සපයනවා නං කුරුතග්ඥ වෙමි.


WizTree
හරහා ලබාගත් Drive image පරීක්ෂා කිරීමෙන් පෙනී ගියේ, වින්ඩෝස් 11 core system අරගෙන ඇත්තේ 36Gb ඉඩක් පමණක් බවයි. වින්ඩෝස් 11 Downloads ෆෝල්ඩරය අමතර HDD එකකට යොමු කල හැකි අතර, බොහෝ ඉඩක් ගන්නා ඇපස්ද අමතර HDD එකකට දැමිය හැකිය. නිතර බැක්-අප් ගන්නේ නම්, 33Gb වන "Old Windows"  ෆෝල්ඩරයද ඉවත් කල හැකිමුත්, මට එසේ කිරීමට අවශ්‍යතාවයක් ඇති වූයේ නැත. 

මගේ ආපදා ප්‍රතිසාධන සැලසුම
සමහරු de-bloating windows ගැන කීවත්, තවත් දන්න කියන අය කියනා ලෙස, නවතම වින්ඩෝස් 11වල "අදාල" ඩ්‍රයිවර් පමණක් ලෝඩ් කරගෙන, අදාල නොවන ඒවා නොසලකා සිටීමෙ හැකියාව නිසා, මේ අනවශ්‍ය ඩ්‍රයිවර් ගැන කරදරවීම අත්‍යාවශ්‍යම නොවන බව මගේ පෞද්ගලික අදහසයි.


(කෙසේ වුවත් De-bloating windows මාතෘකාව, වැඩි අවධානයක් යොමු කරන්නේ, මයික්‍රොසොෆ්ට්, බ්ලෝට්වෙයා මඟින් යූසර් ඇක්ටිවිටි ට්‍රැක් කිරීම ගැනයි.) 


(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Tuesday, November 14, 2023

වායු සමීකරණය සඳහා විශ්ව පාලන මණ්ඩලයක්

යූ-ටියුබ් එකේ කරක් ගහන කොට දැක්කා නියම වීඩියෝවක්. ටිකක් පරණ මාදිලියේ, අර තඩි කරකවන නොබ් එකක් තියෙන රෙදි සෝදන යන්තරයක රෙපයාර් එකක්. ඒකෙ තිබුන කන්ට්‍රෝල් එක පිච්චිලාලු. මෙන්න මේකා කියපි, මේකට "යුනිවර්සල් කන්ට්‍රෝල් බෝඩ්" එකක් හයි කලෑකි කියලා. කිව්වා විතරක් නෙමෙයි හයි කරලා. වැඩ කරලත් පෙන්නුවා. වැදගත්ම දේ  "යුනිවර්සල් කන්ට්‍රෝල් බෝඩ්" තියෙන බව සහ ඒ සංකල්පයයි. මමත් ගියා Aliexpress, මෙන්න බොලේ තියනවා, වායු සමීකරණය වලටත් "යුනිවර්සල් කන්ට්‍රෝල් බෝඩ්".


මේ "යුනිවර්සල් කන්ට්‍රෝල් බෝඩ්" සංකල්පය හරිම වැදගත්. ඔය බොහෝ "ගෙදර දොර උපකරණ" වල තියෙන්නේ එකම කොටස් ටික තමයි. ශීතකරණ, රෙදි සෝදන යන්ත්‍ර, පිඟන් සෝදන යන්ත්‍ර ඔය කොයිවායෙත් මූලික ක්‍රියාකාරිත්ව පරිපාටිය, දශක ගාණකට තාම වෙනස් වෙලා නෑ. ඒ නිසා මෙහෙම, "යුනිවර්සල් කන්ට්‍රෝල් බෝඩ්" එකක් සවි කිරීම, න්‍යායාත්මකව හරි යනවා. දැන් මේ හාදයා ඒක ප්‍රායෝගිකවත් කරල පෙන්නුව. මට හිතුනේ, රෙදි සෝදන මැෂිමක ක්‍රියාකාරිත්වය, වායු සමීකරණයකට වඩා සංකීර්ණයි කියලයි. 

මගේ කාමරේ තියනවා, රජකාලෙ වායු සමීකරණයක්.  යාලුවෙක් නිකං දුන්නෙ. ඕක පාවිච්චි වෙන්නෙ සමර් එකේ දරුණුම කාලෙ විතරමයි. ඒ හැටිම අවුලක් වුනේ නෑ. වංගියක් නියුට්‍රල් වයර් එක ආක් වෙලා ගැලවුනා රොටරි ස්විච් එකෙන්. මම ඉක්මනටම හොයා ගත්තා, වායු සමීකරණය හිටපු ගමන් නැවතුනහම, හොඳ පයින් පාරක් දුන්නාම වැඩ කරන බව( පස්සෙ ගලවලා පෑස්සුවා). පෝටබල් වායු සමීකරණයක ක්‍රියාකාරිත්වය මෙතනින් බලා ගත්තෑකි.



මගේ පෞරාණික පෝටබල් වායු සමීකරණයේ බ්‍රෑන්ඩ් එක Fedders. 1896 ආරම්භ කරපු කොම්පැණියක්ලු. මේ පිංතූරෙ ඉන්නෙ ඒක. ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස්, ප්‍රොසෙසර්, LCD ඩිස්ප්ලේ, රිමෝට් මුකුත් නෑ, තනිකරම මැකෑනිකල් කන්ට්‍රෝල්. ඒ ගැන නං මගේ අකමැත්තක් නෑ, මොකද මැකෑනිකල් කන්ට්‍රෝල් කරදර අඩු නිසා. ඒත් එකම අවුල, උශ්ණත්ව පාලනය. ඒක නං සතුටුදායකයි කියල කියන්න බෑ. තිබ්බ ප්ලාස්ටික් exhaust හෝස් එක දිරලා ගිය නිසා, දැන් ඇලුමිනියම් එකක් දාලයි තියෙන්නෙ.

"කොයි ගෑණිත් එකයි අමරේ කළුවරට" කිව්වැහෙ, ඔය කොයි වායු සමීකරණයෙත් තියෙන්නෙ එකම දේවල් ටික. Aliexpress වායු සමීකරණ "යුනිවර්සල් කන්ට්‍රෝල් බෝඩ්" එක මේ පහල තියෙන්නෙ. උඩ වීඩියෝවට ඉහලින් තියෙන්නෙ, ඒකෙම සර්කිට් ඩයගෑම් එක. 


රුපියල් 22යි. "ආවොත් ආව, ගියොත් ගියා" කියල ඔන්න ඔහේ කෙටුව. රිමොට් එකේ බටන් ඔක්කොම චයිනීස් වගෙයි පෙන්නෙ. ඒක ඒ හැටි අවුලක් නෑ, මට ගූගල් ලෙන්ස් හරහා ඒව කියවන්න ඇහැකි. මා ගාව ක්‍රිම්පින් ටූල්ස්, මල්ටිමීටර් ඔක්කොම තියනවා. ඊයම් පාස්සන බවුත් එකෙත් ප්‍රොසෙසර්, ඩිස්ප්ලේ තියෙන මේ කාලෙ, මේ පෞරාණික මැකෑනිකල් කන්ට්‍රෝල් ටිකාක් විතර අවනම්බුවක් වගේ කියල හිතෙනවා.

මේක මට අටවගන්න පුළුවන් වෙයි නේද? හිත හැදෙන්නත් එක්ක, ඔබේ වටිනා ටැක්නිකල් උපදෙස් පහතින් කොටා ගෙනම යන්න. වැඩේ ජෝන් බාස්ට ගියත්, අඩුම ගනනේ මේ නිසා, AC එක ගලවලා, සුද්ද කරලා, අඩු-පාඩු බලන්න උනන්දුවක්වත් ඇති වෙන්නෙ නැතෑ.

Electrical Safety: මේව තියනවා කියලා, මේන් ඉලෙක්ට්‍රිසිටි එකත් එක්ක, මන්කි බිස්නස් කරන්න කියන එකක් මෙයින් අදහස් වෙන්නෙ නෑ. තමන්ගෙ රටේ ඉලෙක්ට්‍රිකල් කෝඩ් එක, වයර් කලරින් කෝඩ් සහ අනෙකුත් ඉලෙක්ට්‍රිකල් ආරක්ෂක රෙගුලාසි පිළිපදින්න ඕනෙ. මේ සඳහා මූලික දැණුමක් තිබීමත් අවශ්‍ය වෙනවා.

ලාබෙට ලැබිච්ච නිසා මෙන්න මේකත් ගත්තා.


(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Sunday, November 5, 2023

මධ්‍යම සැකසුම් ඒකකය, නැවත අසුන් ගැන්වීම

තේරෙන සිංහලෙන් කිව්වොත්, මේ කියන්නෙ CPU re-seating කියන එකයි. සත්තයි, ඉත්තෑ අමාරුවට කල දෙයක් නෙමෙයි, නොකරම බැරි නිසයි කලේ. 

CPU එකේ පින් තියෙන AMD වගේ නෙමෙයි,  ඔය Intel socket එක අන්තිම නරක ඩිසයින් එකක්( ද? *). සොකට් එකේ තමයි පින් තියෙන්නෙ. ඒ පින් එසේ මෙසේ ඒව එහෙම නෙමෙයි. අල්ප දයන්න වගේ ඇලේට තියෙන ලෝහ පතුරක කෙලවර නැම්මක් තියනවා. ඒ නැම්ම ගිහින් CPU එකේ තියෙන, අදාල පැතලි කන්ටැක්ට් ප්ලේට් එකත් එක්ක ස්පර්ශ වෙනවා. 

සාමාන්‍ය Intel සොකට් එකක පින් දාස් ගාණක් තියනවා. ඊට අමතරව CPU වෝල්ටේජ් එක 1.0V වලට වඩා අඩු නිසා 165W වගේ  cpu එකක් උපරිම ධාරිතාවෙන් වැඩකරන කොට, සමහර  පින් හරහා සෑහෙන ඇම්පියර්  ගානක් ගමන් කරනවා. ඒ වගේම ඩේටා ස්පීඩ් එක 3.8 GHz විතර වෙනවා. හැම පින් එකක්ම, නියමාකාරයෙන් ස්පර්ශව තිබීම වැදගත් වෙන්නෙ ඒකයි.

Intel socket එක, කොහොමත් නැවෙන, තැලෙන, ඇදවෙන පින් වලට ලෝක ප්‍රසිද්ධයි. හරි, අපි හිතමුකො පින් වලට හානි වෙන එක, භාවිතා කරන්නගෙ වරද කියල. එක පින් එකක්වත් නමා නොගත්තත්, කතාව එතනින් ඉවර වෙන්නෙ නෑ. CPU එකෙන් එලියට, නියමාකාරයෙන් හීට් ට්‍රාන්ස්ෆර් වෙන්න, CPU cooler එකේ ඉස්කුරුප්පු ඇණ හතර, බැලන්ස් වෙන විදිහට, අඩුත් නැතුව, වැඩිත් නැතුව තද කරන්න ඕනෙ. මේක කරන්න කිසිම මාපකයක් නෑ, හිත් සෝදිසියට තමයි කරන්න වෙන්නෙ. එහෙම කලා කියමුකො. ඒත් කතාව තාම ඉවර නෑ.

මේ පින් සහ කන්ටැක්ට් වල රන් ආලේප කරලයි තියෙන්නෙ, වැඩි කල් පැවැත්මට. ඒත් යන එන අධික ධාරාව හෝ වේගය නිසා කල් යනකොට (වාතයෙ තියන දූවිලි අංශු, අධික ධාරාව නිසා කාබනිකකරණය වීම වෙන්න ඇති) මේ කන්ටැක්ට් පොයින්ට්වල කාර්‍යක්ෂමතාවය හීන වෙනවා. CPU රත්වීම-සීතලවීම(thermal cycle) නිසා ඇතිවන thermal stress එකත්, කන්ටැක්ට් පොයින්ට්වල වගේම තර්මල් පේස්ට් එකෙත් කාර්‍යක්ෂමතාවයන් හීන වෙන්න බල පානවා ඇති. 

මේ ගැන සමහර විස්තර මෙතන තියනවා. Intel socket එකේ ක්‍රියාකාරිත්වය සහ ගැටළු ගැන විස්තර ටිකක් මෙතන තියනවා.


මේ වීඩියෝවෙ තියන හැම දෙයක්ම, මගේ රජකාලෙ CPU එකට අදාල නූනත් මූලික දේවල් හැම Intel CPU එකකටම පොදුයි. මට වුනේ, හිටපු ගමන් සම්පූර්ණ ස්ක්‍රීන් එකම තත්පර ගාණකට ෆ්‍රීස් වෙන එකයි. යම් උපාංගයක් සම්පූර්ණයෙන්ම ක්‍රියා විරහිත වෙනකොට වගේ නෙමෙයි, මේ වගේ ලෙඩ සංකීර්ණයි. ඒ එකම ලෙඩේට හේතු ගණනාවක් තියෙන්නෙ පුළුවන් නිසයි. 

වැරදි මාර්ග ගණනාවක් පස්සෙ දුවල, දුවල හති අරින කොට,  OCCT එකෙන් දැක්කා සමහර ප්‍රොසෙසර් core වල උශ්ණත්ව වෙනසක්. ඒක රෙඩ් ප්ලෑග් එකක්. සාමාන්‍යයෙන් ඒවා ලඟින් යන අගයන්වල තියෙන්නෙ ඕනෙ.

Intel CPU සොකට් එක, වැඩිය නෙමෙයි කොහොමත් සෙල්ලං කරන්න හොඳ තැනක් නෙමෙයි. කල එකම දේ නැවත අසුන් ගැන්වීම(re-seating) විතරමයි.( හා දැන් සිටිං, ඉඳින්). එහෙම සිටින්-ඉඳින් කෙරුවාම, ඔක්කොම පින් ටික කලින් හිටි තැන් වලට වඩා, සේසයක් එහා මෙහා වෙලා වාඩි වෙනවා. ඒ හොඳට ඇති සැහෙන කාලෙකට.

වාසනාවට මගේ ලාබ vetroo v5 cooler එකේ ස්ප්‍රින් ලෝඩඩ් මවුන්ටින් සිස්ටම් එකක් තියනවා. ඒකෙන් සෑහෙන දුරකට බැලන්ස් ප්‍රෙෂර් එකක් CPU ඩයි කවර් ප්ලේට් එකට ලබා දෙනවා. ඒ නිසා තට්ට සෑර්ලා, හැට්ටරේලා ඇන්ජින් සීරු-මාරු කරන නිවැරදිතාවයට වැඩේ කරන්න ඕන වුනේ නෑ. දැනට වරුවක ටෙස්ට් රන් එකක් යනවා. තාම නං අවුලක් නෑ. 


මේ තියෙන්නෙ දැන් core temp තියෙන හැටි. 100% සහතික වෙන්න බැරි වුනත්, තාම හිරවෙන, කහින ලෙඩේ ආවෙ නං නෑ. උන්න හැටියට මලා මඳැයි, නේද?

වටිනා  කියන ආවුද:
 
OCCT - https://www.ocbase.com/download
Fan Control - https://getfancontrol.com/
Furmark GPU stress test - https://geeks3d.com/furmark/
Intel CPU burn test- https://www.techpowerup.com/download/intelburntest/

Furmark සහ Intel burn test වලට වඩා හොඳ benchmark tools ඇති මුත්, ඉක්මන් සහ පහසු පරීක්ෂාවකට මේවා හොඳටම සෑහෙනවා.

Foot Note:
Intel socket එක(LGA) එච්චරම නරක නොවෙන්නත් ඇහැකි. අලුත්ම AMD CPU එන්නෙත් LGA විදිහට. CPU එකේ පින්ස් නැති නිසා, ඒ පැත්තෙන් බැලුවාම පහසුයි.

(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Monday, October 9, 2023

යකෝ ජැකෝ

 


කැලේ ඉන්නෙ, අලි, Praසන්ன,  රුදුරු වලස්සූ
වැලන්ටිනෝ බලු කුක්කා ගියා කඩේ අපව හිනැස්සූ
මලාට මම ආයෙ ලියන්නෙ නෑ කියල කලින් හගිස්සූ
ඒත්, සුභ ගමන් ජැකා අපි හැමෝම මැරෙන මිනිස්සූ

කලකට පෙර මියැදුනාට
හතර රියනෙ වැලලුනාට
උඹෙ උත්තම රාජකීය
උණුහුම මට දැනෙයි තාම


කොන්ගානිගේ ජෝසප් මල්සි ජැක්සන් ඇන්තනි
උපත :1958 ජූලි 8
විපත : ???
වෙනත් නම්: ජැකා, ජැක්සන් ඇන්තනි , පනාපුත්‍ර කුහුඹු පැණියා



(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Saturday, October 7, 2023

ඔහුට යුද්ධය දිනීමට අවශ්‍ය නැත

මේ


යුක්රේන නීති විරෝධී ආක්‍රමණය ආරම්භ වී හරියටම දින 590 කි. කෙසේ වෙතත්, රුසියාවේ "ඒකාධිපති"  ව්ලැඩිමීර් පුටින්, දේශසීමා තරණය කිරීමට තම හමුදාවන්ට අණ දුන් විට,  එය හුදෙක් " වෝක් ඉන් ද පාක්" මාදිලියේ පාගමනක් නොවීය. දින කිහිපයක් ගතවනු ඇතැයි සිතූ දෙය දැන් වසර එකහමාරක් තිස්සේ පැවති රුසියානු අසාර්ථකත්වයක් බවට පත්ව ඇත.යුක්රේනයේ මිලිටරි හැකියාව සහ චිත්ත ධෛර්යය යන දෙකම, ලොවම පුදුමයට පත් කළේය.

යුද්ධය ඉතා දිගු කාලයක් පවතිනු ඇති බවට සාධක කිහිපයක් ද පෙන්වා දෙයි. එක්සත් රාජධානියේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයට අනුව , 2024 වන විට රුසියාවේ රාජ්‍ය වියදම්වලින් සම්පූර්ණ 30% ක් ආරක්ෂාව සඳහා වැය කරනු ඇත - එය පුටින් වසර කිහිපයක යුද්ධයකට සූදානම් වීම ලෙස අර්ථ දැක්වේ.  දැන් මේ අර්බුධය ගැන අලුත් "කොන්ස්පිරසි තියරියක්" බිහිවී ඇත. එයට අනුව, මේ පුටින් ගැන වෙනස්ම කියවීමකි.

පුටින්ගේ ඉලක්කය: නිමක් නැති යුද්ධයක්


නේටෝ මහලේකම් ජෙන්ස් ස්ටෝල්ටන්බර්ග් පවා අනතුරු අඟවා ඇත්තේ යුද්ධය තවත් වසර කිහිපයක් පැවතිය හැකි බවයි. එය බොහෝ දුරට හැඳින් වෙන්නේ " සදාකාලික යුද්ධයක් " ලෙසිනි. යුක්රේනයට සහ බටහිර ලෝකයට එය විනාශකාරී බවක් පෙන්නුම් කරයි.

නමුත් රුසියාවේ ජනාධිපති ව්ලැඩිමීර් පුටින්ට එය බොහෝ විට "ඉලක්කයක්" විය හැකිය, යනුවෙන් බ්‍රිතාන්‍ය ඉතිහාසඥයෙකු සහ ලන්ඩනයේ යුනිවර්සිටි කොලේජ් හි ගෞරවනීය මහාචාර්යවරයෙකු වන විශ්ලේෂක මාර්ක් ගැලෙයෝටි CNN වෙත අවධාරණය කරයි .

මුලින්ම බැලූ බැල්මට, මේ න්‍යාය අභව්‍ය දෙයක් ලෙස පෙනිය හැකිය. යුද්ධය, රුසියාවට දැවැන්ත අසාර්ථකත්වයක් සහ සම්පූර්ණ ව්‍යසනයක් ගෙන දුන්නේය. එක්සත් ජනපද රජයේ ආරංචි මාර්ග වලට අනුව, යුද්ධය හේතුවෙන් රුසියානුවන් 120,000 ක් පමණ මිය ගොස් 180,000 ක් තුවාල ලබා ඇති අතර ලෝකයේ සම්බාධකවලින් රට ආර්ථික වශයෙන් යථා තත්ත්වයට පත් වීමට පරම්පරා කිහිපයක් ගතවනු ඇත.

"පුටින්ගේ යුද්ධය: චෙච්නියාවේ සිට යුක්රේනයට" පොත ලියූ මාර්ක් ගැලියෝටි, පුටින් යුද්ධය ජයග්‍රහණය කිරීමට සැබවින්ම සූදානම් නැති බව අවධාරනය කරන විට ඔහු අදහස් කරන්නේ කුමක්ද යන්න පැහැදිලි කරයි.

"එය සම්භාවිතාවකි. සදාකාලික යුද්ධය 'පශ්චාත්-පුටින්වාදය' සඳහා සංවිධානාත්මක මූලධර්මය බවට පත් වේ, එය නීත්‍යානුකූල කරන අතර පුටින්ට ජාතිය කෙරෙහි තම පාලනය පවත්වා ගැනීමට අවශ්‍ය වන පීඩනය මත දැඩි ග්‍රහණයක් අවශ්‍ය වේ."

යුක්රේනයට, රුසියාවට එරෙහි යුද්ධය ජය ගත හැකි බවට බලාපොරොත්තුවක් තිබේද?


මාධ්‍ය යුක්රේනයේ කුඩා ජයග්‍රහණ සියල්ල සමරන බව පෙනෙන අතර සෙලෙන්ස්කි රුසියාවට එරෙහි යුද්ධය ජය ගන්නා බව පෙනේ. නමුත් මේ මොහොතේ, 2023 සරත් සෘතුවේ දී, බොහෝ විශ්ලේෂකයින් විශ්වාස කරන්නේ සෙලෙන්ස්කි ජයග්‍රහණයට වඩා පරාජයට සමීප බවයි.

පුටින්ගේ අවසාන භූමිකාව

කතුවරයා සහ පුටින් විශේෂඥයා විශ්වාස කරන්නේ එය ජයග්‍රහණයට වඩා පරාජය නොවී සිටීම බවයි.

"රුසියාවට ඔහුගේ යුක්රේන ව්‍යසනයෙන් යම් ආකාරයක ජයග්‍රහණයක් සොයාගත හැකි බව පුටින් සැබවින්ම විශ්වාස කරයිද නැතහොත් ඔහුගේ සතුරන් අභිබවා යා හැකි යැයි බලාපොරොත්තු වීම හැර වෙනත් විකල්පයක් ඔහුට නොමැති බව සරලව සිතනවාද යන්න අපට දැනගත නොහැක."

"නමුත් ඔහුගේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන්, 'සදාකාලික යුද්ධය' යන සංකල්පය ඔහුට අවසන් "නිමාවක්" ප්‍රතිරූපණය කරයි . එය ඔහුගේ සතුරන්ගේ චිත්ත ධෛර්යය තලා දමයි."

දැනටමත් බටහිර යුධ අවි සංචිත සෑහෙන පමණ හිඳී ඇති බව කියවේ. රුසියාව සහ චීනය දැනටමත් ඇමරිකන් ඩොලරයේ ආධිපත්‍යය බිඳීමට කැස කවන බව ප්‍රසිද්ධ රහසකි. 

පසු සටහන:


මා කෙස්වත් පුටින් වාදියෙකු නොවේ. ඒත් සෝවියට් කඳවුරේ බිඳ වැටීමත් සමඟම, ලෝකයේ දේශපාලන බලතුලනයත් බිඳ වැටුන බව, මම තරයේ විස්වාශ කරමි.බටහිර කඳවුරත්, එය මෙහෙයවන අදිසි හස්තයත්, ලෝකයේ ගැලවුම් කරුවන්‍ බවට මට විස්වාශයක් නැත. නව යටත් විජිතවාදය යටතේ සම්බාධක  දේශපාලන අවියක් ලෙස භාවිතය කිරීම ගැන කියුබාව හොඳ නිදසුනකි. කොමිසාර් වරුන් මඟින්, මුළු පාලන යාන්ත්‍රණයම දේශපාලනය කර, මර්දනය යටතේ රට පාලනය කරන, සමාජවාදී "යුටෝපියාව" හොඳ යැයි මින් අදහස් කරන්නේ නැත.

Love him or hate him, but this 71 year old mother clapper will go down in history, for sure.

මුං ඔක්කොම එකයි මල්ලි - රංජන්

Dagens.com (CA)හී පලවූ  "New theory: He doesn't want to win the war"  ලිපියේ  ගුගල් ට්‍රාන්ස්ලේට් හරහා  කරන ලද පරිවර්තනයකි. පසු සටහන පමණක් එක් කරන ලදී.

පිදුම , ගූගල් ට්‍රාන්ස්ලේට් ක්‍රෝම් ඇඩ්-ඔන් එක ගැන ඔත්තුව දුන් නමියාට. දැන් ගූගල් ට්‍රාන්ස්ලේට් නියමයි ඕයි. ඉස්සර වගේ අප්‍රබංස වචන දෙන්නේ නෑ. එහෙන් මෙහෙන් වචන කීපයයි හැදුවෙ. දැන් පරිවර්ථනය කරන එක, කේජු කනවා වගේ වැඩක්. මේක කපටි වැඩක් වගේ පේනවද මන්දා? ඒත් මෙතන වැදගත් දේ වෙන්නෙ, තමන් දුටු යම් වැදගත් ලිපියක්, අපේ අය සමඟ බෙදාගෙන, ඒ ගැන සාකච්චාවක් ඇරඹීම කියන එකයි.
🙏👌

(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Thursday, September 28, 2023

ප්‍රයෝජනවත් බ්‍රව්සර් ඇඩ්-ඔන්/ එක්ස්ටෙන්ෂන්

මේ තියෙන්නෙ ක්‍රෝම් බ්‍රව්සරයට මම දැනට පාවිච්චි කරන Addon/ extension ටික. ඩික්ෂ-නරි තුනයි. 

1. Google Dictionary

2. Google Translate

3. Instant Dictionary

Dictionary නං කොච්චර තිබ්බත් වැඩි නෑ. සමහර ඉංග්‍රීසි වචන වල හරිම තේරුම, යෙදෙන අවස්ථාව අනුව වෙනස් වෙන නිසයි.

ලිඛිත හෝ කතාකරන "පොෂ් ඉංග්‍රිසී" වලට අයත් නොවන, "ස්ලෑන්ග්" නමින් හඳුන්වන කොටසකුත් ඉංග්‍රිසී බාෂාවෙ තියනවා. ඒක එක්තරා ආකාරයක, "බජාර් එකේ බාසාවක්" . මේ ස්ලෑන්ග් රටින් රටට වෙනස් වුනත්, ව්‍යක්ත ඉංග්‍රීසි සඳහා මට ඇමරිකන් ස්ලෑන්ග් වැදගත් වෙනවා. ඒ සඳහා මම යන්නෙ ,  Urban Dictionary  කියන තැනට. තව Thesaurus එකකුත් තියනවා, මේවා සෙට් කරගත්තෑකි, වෙන, වෙන ක්‍රම වලට ඇක්ටිවේට් වෙන විදිහට, ඔප්ෂන් හරහා.

ඊළඟට OneNote web Clipper සහ Single File. දෙකම තමන් බලන වෙබ්-පේජ් එක සේව් කරගන්න ක්‍රම දෙකක්. OneNote එකේදී ඒවා පොතක් විදිහට, කැටගරි සහ වෙන, වෙනම පිටු හදලා සේව් කර ගැනීමේ පහසුකම තියනවා. Single File සරළයි, සම්පූර්ණ වෙබ් පිටුවම, පින්තූර සහිතවම එක ෆයිල් එකකට සේව් කරනවා.

මේ Read Later 
සමහර වෙලාවට එහෙම ස්ථීරව සේව් නොකර, පස්සෙ බලන්න විතරක් අවශ්‍ය වෙන වෙලාවකට  Read Later තමයි හොඳ.  මට නං ඉතාමත් ප්‍රයෝජනවත් එකක්. දිග වීඩියෝවක් බලනකොට, මැදදී මේක හරහා සේව් කලාම, ඊළඟට ඒ බලපු තැන සිට ආයෙ බලන්න පහසුකම තියනවා. ඔය පිංතූරෙ තියෙන්නෙ, වීඩියෝවල බලාපු ප්‍රතිශතය තමයි.

අන්තිමට uBlock Origin නම් හැම බ්‍රව්සර් එකටම දාගෙන තියනවා. සාර්ථක විදිහට හැම පොප්-අප්, මාකටින්, ඇඩ්වටීස්මන්ට් ඔක්කොම බ්ලොක් කරනවා

 මට මඟෑරිච්ච, ඒත් ප්‍රයෝනවත් ඒවා තව ඇති. එහෙම එව්වා තියනවා නං කමෙන්ට්වල දාන්න, ඈ? මම දාල තියෙන  ඇඩ්-ඔන් වලට කෙටුවාම, කලින්ම අදාල ක්‍රෝම් ඇඩ්-ඔන් පිටුවට යන විදිහට ලින්ක් දාලයි තියෙන්නෙ.



(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Monday, August 28, 2023

පට්ටි මානසිකත්වය - Herd mentality

 අපේ පැත්තෙ තියෙනවා පැසිෆික් මෝල් කියලා වෙළඳ සංකීර්ණයක්. ඒකෙ වැඩි හරියක්ම ඉන්නෙ චීන්නු. හොර ෆෝන්/අයිපෑඩ් අන්ලොක් කරන "ෂේඩි" බිසිනොස්ද ඇතුලුව, ලාභ නමුත් ගාණෙ හැටියට වටිනා බඩු ගන්න නියම තැන. ඔතන කඩේක "store closing everything must go" සේල් එකකට, අපේ හෝතම්බුවා ගිහිල්ලා. සූ ගාලා චීන ගෑණු බඩු තෝරනවලු. හෝතම්බුවා, ඒ චීන නඩයෙන් ඈත් වෙලා කොනක තිබිච්ච බඩු ලොට් එකක, බඩුවක් බලන්න අතට ගත්තලු. අර චීන නඩේම එතනට කඩා පැනලා, ඉතුරු හොඳ බඩු ටික සිං ගාලා වාෂ්ප කෙරුවලු. 


හෝතම්බුවා කියනවා, එතන හිටියලු, මොකක් හරි භාණ්ඩයක් අතේ තියන්, වට-පිට බල-බල ඉන්න එවුන්, අනිත් එවුන් තෝරන්න මොනවද කියල බලන්න. විශේෂයෙන්ම, මේ සෝෂල් මීඩියා යුගේ මේ "mob behavior" එක බොහොම සුලභ දසුනක්. 


අහල ඇති නෙව කුප්‍රකට The Stanford Prison Experiment ගැන. රංචු ගැහුනාම Power dynamics සහ Abuse of power අපට බලපාන්නෙ කොහොමද කියන එකට මේක හොඳ උදාහණයක්. අපි වැඩිදෙනෙක් බලාගෙන ඉන්නෙම කවුරු හරි පෙරමුණ ගන්නකම්, රැල්ලෙ යන්න. මේ මානසිකත්වය දේශපාලනයෙදි වගේම හමුදාවෙදිත් ප්‍රයෝජනයට ගැනෙනවා. 

Linus Tech Tips(LMG- Linus Media Group) කියන්නෙ, මිලියන 15 අනුගාමිකයො ඉන්න ලොකුම යූ-ටියුබ් ටෙක් චැනල් එකක්. කම්පියුටර් සේල්ස් රෙප්  කෙනෙක් විදිහට ජීවිතේ පටන් ගත්ත ලයිනස්, යූ-ටියුබ්  අධිරාජ්‍යක් ගොඩනැගුව. ඒත් corporate dictatorship විවේචනය කරපු ලයිනස්ම, ඒ තත්ත්වයට පත්වීම දෛවයේ සරදමක්.

මිලියන් ගාණක් අනුගාමිකයො ඉන්න නායකයෙක්, වැරදි පාරෙ ගියොත් ඒකෙන් වෙන සමාජ හානිය බරපතලයි. දැන් ඔහෙලා හිතෙන්නෙ, මේ ගැන දැණුවත් වුනොත් එහෙම වෙන එකක නෑ කියලද? මොන පිස්සුද, සමහර වෙලාවට මාත් ඔය රැල්ලෙම  යන්නෙ යස අපූරුවට?🤣 තත්ත්වය, තරාතිරම , උගත්කම බල නොපාන මේක ස්වභාවික මිනිස් ගතියක්. 

දැන් අපේ හෝතම්බුවාත් සේල් යනවා. පුටියට පිංසිද්ද වෙන්න, දැන් ජීවන වියදම අහස උසට නැගලා නිසා, බ්‍රෑන්ඩඩ් උස්මුරුත්තව හැදිලා හිටිය හෝතම්බුවාත් සේල් යන එකේ වැරැද්දක් මම දකින්නෙ නෑ. ආ, අර වැග්නර් බොසාත් මලාලු නේද? හදිසි අනතුරක් කියන්නෙ, රුසියාවෙ නිසා විස්වාස කරන්නම වෙනවා.


ආර්ට් පුරවපු කැනපි විහිදුණු දරුණු පපු ලෑලි
මාත් දකිනවා මේ සොසයිටියෙ හුඟක් වැඩ කෑලි
එකතු කරගෙන පරණ බඩු කෑලි
කටු ගඩොල් බිත්තියෙත් ඇඳෙනවා .....ආර්ට් බොබ්මාලි


(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)


Tuesday, August 22, 2023

සොහොන්පල්ලාගේ මතක වස්තුව

එදා තවත් එක් ඒකාකාරී රාජකාරී දිනයක අවසානයක්. සුපුරුදු පරිදි කඩේ ගොස්, බඩු මලු ඉහින්, කනින් එල්ලා ගෙන පාර පනින විට, දුරකථන ඇමතුමක් එනවා. දුරකථන තිරය, වාහනක නලා හඞ, ස්ලාං බලාං ඩෝං.......ඊලඟ මම ඉන්නෙ කලු කෝට් කාරයෙක් ඉස්සරහා. නෑ, නෑ අලුත් කඩේ නෙමෙයි. කෝට් කාරයා මට කියනවා, මගේ"කල් ඉකුත් වූ" බව.

මම ඇහැරෙන්නෙ නුපුරුදු පරිසරයක. මායාකාරියො කතා කරන මිනී ඔලු, ඇල්කෙමි, මන්තර සහ සොම්බි ඉන්න, මේක වැඩවසම් යුගයේ අමුතු නගරයක්.මම දැන් ඒකෙ සොහොන්පල්ලා. ටවුන් බාර් කීපර් තමයි මේයර්. බාර් එකේ නම "ඩෙඩ් හෝර්ස්". එහෙ කස්ටිය කරන්නෙත් බෝතලයක් ගහලා හාන්සි වෙන එකම තමයි.  කතා කරන බූරුවෙක් මට මිනී ගෙනත් දෙනවා. බූරුවා මට "කොමරේඩ්" කියා අමතනවා. මං හිතෙන්නෙ ඌ සමාජවාදියෙක්. මිනී වැලලුවාම මට සල්ලි ලැබෙනවා. මෙතන මගෙ රස්සාව මිනී විකුණගෙන කන එක. මිනී වලින් සොම්බි හදලා, උන් ගෙන් පඩි, කෑම නැතුව  වැඩ ගත්තෑකි ( කම්කරු පන්තිය සූරාකෑම). පස්සෙ මමත් බාර් එකක් අරිනවා. එක දවසක් බූරුවා ස්ට්‍රයික් කරනවා. ඌ මට "ධනවාදියා" කියල බනිනවා. ගේන එක මිනියකට, කැරට් පහක් ඕනෙ කියලා ඌ හතර ගාතෙ දාලා බිම වැටිලා උපවාසයක් කරනවා. ඉල්ලීම් නොදුන්නොත්, යූනියන් එක දාලා ගෙට ගිනි තියනවා කියල තර්ජනය කරනවා. මම  සොහොන්පල්ලෙක් වුනේ "Graveyard Keeper" කියන ගේම් එකේදී. මට මේ ගේම් එක අල්ලලා ගියේ, සැබෑ ලෝකයෙත් අපි කවුරුත් මිනී විකුණගෙන කන චරිත හින්දද මන්දා?


ප්‍රේමකීර්ති ඔහුට කිව්වෙ "පනාපුත්‍ර කුහුඹු පැණියා" (ජැක්+සන්+ඈන්ට්+හනි)කියලයි. කොන්ගානිගේ ජෝසප් මල්සි ජැක්සන් ඇන්තනි නම් වූ ඔහු, කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ සිංහල භාෂාව සහ සාහිත්‍යය පිළිබඳ ගෞරව උපාධිධාරියෙක් මෙන්ම ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ ජනමාධ්‍ය පිළිබඳ ශාස්ත්‍රපති උපාධිධාරියෙක්.

ඒ දැණුම අධ්‍යක්ෂක, නිෂ්පාදක, තිර රචක,  නවකතා රචක, තීරු රචක, ගීත රචක, ඉතිහාසඥ සහ සංචාරක යන අංශ තුලද කැපී පෙනෙන ලෙස ඉදිරිපත් කලා. තමන්ගෙ වටිනාකම දැණගෙන  හොඳට මාකට් කරගත්තා. ඒත් ඒ එක්කම අපට දැණෙන යමක් ඉදිරිපත් කලා. 

 "ජැකා" කඩුල්ලේ "කුරුස මුදලාලි", ඇල්ල ලඟ වලව්වේ "හාමු මහත්තයා". මේ ඒ අප ආදරය කල ජැකා:



උඹේ සපත්තුව වැළඳ බදා- උඹේ සබුක්කුවෙ පහර කකා
ගත කළ මනරම් සොඳුරු දිවිය ඒ -දෙවියනි මූන් අද කරති නිගා

-(මෙතින්න මාරු වෙනු)-

ඔහු ඉතා දක්ෂ කතාන්දර කාරයෙක්. ඉරිදා ලක්බිම පුවත්පතේ තීරු ලිපි ලෙස පලවූ "පනාපුත්‍ර මතක" එක හුස්මට කියවිය හැකි ලිපි පෙලක්. ඒකෙ තියෙන්නෙ ගමේ විස්තර. හුදී ජන කතන්දර. පොඩි කාලෙ කෙල්ලො එක්ක සෙල්ලං කරපු හැටි, ගොක්කොල කලාව කතෝලික උත්සව වලට ගෙනිච්ච හැටි. තාත්තගෙ, සීයගෙ විස්තර. "කළු ගඟ දිගේ" වගේ ගවේශනාත්මක සංචාර වැඩසටහන් වලට ඔහු ආඩින්ගෙ පැටිකිරිය වගේ ඉතිහාසය, දක්ෂ ලෙස මුසු කලා. 

සමහරු ඔහුට නිවන් සුව පැතුව. ජැකාම කියපු විදිහට ඔහු "උපතින් කතෝලික, සගිස්කුරුතිය බෞද්ධ" නිසා සමහරු පටලෝ ගන්න ඇති. තවත් අය අලියට නිවන් සුව පැතුව පැතුව. අලිය බෞද්ධද මන්දා? වාහනයක් කුඩු වෙන්න හැපිච්ච අලියා නැගිටලා ගියාලු. ගිය පාර දිගේ වනජීවී එක ගියත් හොයා ගන්න බැරි වුනාලු. සමහරු කියනවා, ඒක අලි පිල්ලියක් ලු. ජැකාගෙ එක මතක වස්තු කතාවක, කනප්පුවක් ඇවිද්ද්දෝල කම්බි වැටක් පන්නෝපු කතාවක් තියනවා. මේව අදටත් ගැමි ජනයගෙ විස්වාස. ඔහු හුදී ජන හදවතට කතා කලේ එහෙමයි.

ජැකා දේශපාලනය කලා, කඩේ ගියා.ඒක ඔහුගෙ තෝරාගැනීමේ නිදහස. ඒකෙ සදාචාරාත්මක භාවය ගැන නං අනේ මන්දා?මතක විදිහට දේශපාලනයට කඩේ ගිය එකම කලාකාරයා ජැක්සන් විතරක් නම් නෙමෙයි. ඒත් අපි කවුරුත් සර්ව සම්පූර්ණ නැති නිසා මම ඒ ගැන අදහස් දැක්වීමෙන් වළකිනවා.  ඒත් ජැකා වටිනා කලාකාරයෙක්. ඔහු අපට යමක් දුන්නා. ඒ ගැන මම ඔහුට ස්තූතිවන්ත වෙනවා. ඒ බව කියන්න, මිනිහෙක් මැරෙනතෙක් ඉන්න ඕනෙ නෑ නෙව? 




කාෂ්ඨෙට මැලවෙච්ච හැඩක් නොපෙනෙනෙ ලයක
සොච්චමට විකිණිච්ච නමක් නැති චිත්‍රයක
සනුහරෙන් දැලි අඟුරු ගානකොට පෙනි පෙනිම
වචන ගල් මුල් වැදුණ අලිය ගිය කූටරෙම....


(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Wednesday, August 9, 2023

බුබුලක ජීවත්වීම වරදක්ද?

Bubble life -cat style
ලෝකයේ සිටින සෑම කෙනෙකුම "බුබුලක්"  ඇත. එකම වෙනස වන්නේ එම බුබුලේ නිර්වචනය, ප්‍රමාණය සහ සංයුතියයි. සමහර අයගේ බුබුලු විශාලයි. සමහර ඒවා කුඩා ය. සමහර ඒවා අන් අයගේ බුබුලු වලට වඩා වෙනස් ය, සමහර ඒවා ඉතා ප්‍රාථමික ය. නමුත් අපි හැමෝම විටින්, විට මේ බුබුලු වල ජීවත් වන්නෙමු. මටද "බුබුලක්" දෙකක් ඇති නිසා,  මට අන් අයගේ "බුබුලු ජීවිත" ගැන අවුලක් නැත. 


ඉන්ටනෙට් බුබුල


වැඩි හරියක් "එක රෑනේ පක්සීන්" ඉන්නා ඉන්ටනෙට් බුබුලේදී පක්සියා, නෝ-නේම්, නෝ-ෆේස් නෝ-නම්බර් මූකලං බස්සාය. බස්සාගේ ඇනෝනිමස් භාවය ගැන, එකෙක් දෙන්නෙක් බකට් ඇද්ද නමුත්, පක්සියා ඒවාට සැලුනේ නැත. 

මා තවදුරටත් ඉන්ටනෙට් බුබුලේ රැඳී සිටින්නේ, මා තවමත් එයට කැමති නිසාය.  මා නොදන්නාදේ , ඔබ දන්නා නිසාය. දැණුමැත්තෝ එයට "සාමූහික බුද්ධිය"(collective intelligence) කියා කියති. නමුත්, මේ රංචු ගැසීමේ ප්‍රතිඵල, සැමවිටම ධනාත්මක වන්නේ යැයි සිතීම මුලාවකි. හේතුව මේ  "රංචු මානසිකත්වය"(Herd mentality/ group thinking) නිසා එන "සාමූහික මෝඩකමේ" බොරු වලවල්‍වල වැටීමේ සම්භාව්‍යතාවයක් ඇති බැවිනි.



නිදිගේ බුබුලෙන් "සැනසුම" පැදුරටත් නොකියා මාරු වී ඇත. කියවන්නට තියෙන පොත් රාක්කයට වී බුකවා ගෙන සිටින බවත්, වෙනදා සිතට සතුට ගෙනා ගීත, චිත්‍රපට අද ඔහුට නියවන බවත් ලියා ඇත. නිදිගේ පසුගිය පෝස්ට් කීපය තුල, වරින් වර කියවුන මවගේ සෞඛ්‍ය පිරිහීම, අපගේ සිතෙත් කණගාටුවක් මෙන්ම බියක් ඇති නොකලා යැයි කීව නොහැකිය. 


රුසියන් බුබුල


නගරයක්, රටක් වුවත් බුබුලක් ලෙස සැලකිය හැක. රුසියන් බුබුලේ ජීවත්වන පුටියා, යුක්‍රේනයේ ධාන්‍යාගාර වලට අහස් ගුණ්ඩු අරින්නේ, රිලවුන් නාසීන් එලවන්නය.  සමහරු කියන්නේ, උන්නැහේගේ "බකට් ලිස්ට්" එකේ තුන් රුසියාවම එක් සේසත් කර, ඔටුණු පළඳින සිහිනයක් තියන බවයි. ඒත් සමහරු කිව්වේ, මේක ධනවාදී කුමණ්ත්‍රනයක් බවයි.බුබුලේ රුස්සන්ට, පුටියා අධ්‍යාත්මික නායකයාය. යුක්‍රේනයට නෙලීම "ඉස්පැසල් මිලිටරි ඔපරේෂොන්‍" ය. ක්‍රිමියන් පාලමට ගැසීම "ත්‍රස්තවාදී " ක්‍රියාවක් ය. බුබුලේ බලය එසේය.චීනාගේ වවුල් වසංගතයෙන් බැටකා, යාන්තං පණ බේරාගත් අපගේ බත්පතට කෙලෙව්වාට, අපි නං කලේ පුටියාගේ මෑණියන්ට පිං අනුමෝදං කරවපු එකය.

පාලම් බුබුල


පාලම් බුබුලේ විසේසත්වය, කවදාවත් පාලමෙන් එගොඩ නොවීමය. පාලමේ ඉන්නාතාක් කල් අලියා ගොඩය. අලියා "කල දුටු කල වල ඉස ගැනීමේ" කලාවේ පිකාසෝය. අලියා නිසා කපුටාත්, මයිනාත්, ඩේසි ආච්චිත් ගොඩය. ඒ නිසා ඩිමෙන්ෂියාවෙන් පෙලෙන රටවැසියාත් ගොඩය.

හෙලවෙන කොට වැල් පාලම
දෑස පියන් බිම නොබලන්
අපට පුතේ ඇපත් නැතේ
හෙල ගැඹුරුයි... පුත නොබලන්

අලියා බලයි මුහුණ උඹේ
උඹව රකී යමන් පුතේ

ඔය කොයි බුබුලත් අන්තිමට ඩාම් වෙනවා ඩූම් වෙනවා - අප්පච්චී

මගේ සතුටු බුබුල


මේ බුබුලේ අන්තර්ගතය කලින්, කලට වෙනස් වන නමුත්, මේ දවස්වල එහි ඇත්තේ 1940 එංගලන්තයයි. Cobblestone ගල් ඇල්ලූ පටු පාරවල්, සන්ග්ලාස් දැමූ අස්පයින් සහිත කරත්ත. ගෑස් පහන් වීදී සිතේ ඇති කරවන්නේ, "හැරී පොටර්" මායා චමත්කාරයකි. මේ කතාව, නැවත ප්‍රතිනිර්මාණයක් කල එකක් වුවත්,  "ඓතිහාසික නිරවද්‍යතාවය" පරිකල්පන බුබුලකට අත්‍යාවශ්‍යම සාධකයක් නොවේ.


සුවපහසු විසිත්ත කාමරය, සැබෑ ගිණි උඳුන මත නිරන්තරයන් පැසෙන තේ පෝච්චිය සහ ඉංග්‍රීසී පතරාසයත්  මෙහිදී ඔබට දැක ගන්නට හැකිවනු ඇත. මෙහි ඇති යැයි පැවසෙන, යෝක්ෂයර් ඇක්සන්ට් එක ගැන මට නුහුරු බවක් දැණුනේම නැත. හොඳින් නිරීක්ෂණය කලොත්, එදවස ඇන්ටීක් නමුත් ප්‍රායෝගික රෙදි සෝදන උපකරණ සහ ක්‍රමවේද බලා ගන්නට අවස්ථාවක් ලැබෙනු ඇත. 



 
(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Sunday, July 23, 2023

විහිලු විහිලු විහිලූ - හිරේ වැටෙන විහිලු

 

කොයි බල්ලද යකෝ මේක කෑවෙ?

බංකොළොත් බව සොයන කමිටුවට උපදෙස් ගන්න විශේෂඥ මණ්ඩලයක්

මම දැන ගත්තෙත් පත්තරෙන් හිටං -  ඩුබායි කොන්සල් ජනරාල්

යුරෝපීය කතුන් අපේ රටේ ගෘහ සේවයට එන යුගයක් ජනපති ගොඩනඟනවා – වජිර

එළිය වැටුණ වෙලේ ඉඳන් මී හරකෙක් වගේ වැඩ කරන ඇමති බන්දුල!

අපේ අපේක්ෂකයා රනිල්... අපි තරම් වැඩ පෙන්නපු අය නෑ! - අකිල

Chat GPT යොදාගෙන බුදු දහම ලෝකයට ගෙන යන සැලැස්මක් ජනපති කියයි

ජනාධිපති මන්දිරයෙන් හමු වූ සල්ලි විනාශ වූ මන්ත්‍රීන්ගේ ගෙවල් හදන්න එකතු වුන ඒවා – ගෝඨා

ඉස්පිරිතාලෙට ලක්ෂයක් ගියොත් ලක්ෂයම ආපහු ගෙදර එන්නේ නැහැ... ඒ නිසා තමයි ළඟම මල් ශාලාවක් දාලා තියෙන්නේ - කෙහෙලිය

සෞඛ්‍ය ඇමති කෙහෙළිය හොදටම කරයි.. රට පුරා රජයේ රෝහල් හිස් වෙයි


අපි තාමත් කරත්තේ - ගොන්නු කව්ද කරත්තේ?




(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Sunday, July 9, 2023

බස්සා දුටු අරාබි නිසොල්ලාසයේ අඳුරු පැත්ත

ඔහෙලා අරාබි නිසොල්ලාසෙ කතා කියවල තියනවනෙ?ඒ කතාවලින් මැවෙන්නෙ, අමුතුම ,අද්භූත වගේම සුන්දර පරිසරයක් නේද? අරාබියේ මරු කතරට යන්න ඉස්සෙල්ලා මාත් හිතුවෙ එහෙමම තමයි.කව්ද බූතයෙක් "හබීබි, කම් ටු ඩුබායි" කිව්වා, ඉතිම් මාත් ගියා. පහනෙ බූතයා, මැජික් පලස් නම් දැක්කෙ නෑ. ඔටුවො හිටියා, ජාතිවාදී රාජ පුරුසයො හිටියා, මූණු බාගෙට වහගත්ත රාජ කුමාරියොත් හිටියා. ආ, තව පාරෙ වැඩට වහල්ලුත් හිටියා. අලිබාබාත් මාලිගාවක හිටියා.

ලංකාවෙ ප්‍රමිතිය එක්ක බලන කොට, අපට සෑහෙන්න හොඳට ගෙව්වා. ඒ නිසා දෙපාරක් නොහිතා කැමති, කැමති දේ ගන්න, නානාප්‍රකාර කෑම රසබලන්න අවස්ථාව නං ලැබුනා. ඒත් ඒ සඳහා මිලක් ගෙවන්න වුනා - එලිපිටම පෙනෙන සමාජ අසාධාරණය නොදැක්කා සේ සිටීම.  සමාජය පුරා පැතිරුනු ජාතිවාදය, ආගම්වාදය සහ විශමතාවයන්, පූර්ණ රාජ්‍ය අනුග්‍රහය යටතේ පැවතුනා. 

ඒ කෘතීම පරිසරයේ සොඳුරු බවට යටින් මොකක්දෝ  අද්භූත, මුස්පේන්තු බවක්, නුහුරු බවක් මට හැමදාම දැණුනා. ඔහෙල දන්නව නොවැ, මම කල්-යල් බලා ලිස්සුව බව? ෆුල් බොඩි ආමර් ඇන්ඳත්, අරාබි කෙල්ලො හරි හැඩයි. හිඩසෙන් පේන ඒ ඇස්වල අනුරාගය පුපුරු ගහනවා. ටක් ගාලා අහක බලන්න ඕනෙ, නැත්නම් බඩුම තමා. මේ ඒ අරාබි කුමාරියන් ගේ කතාවයි.

මේ ඉන්නෙ ප්‍රින්සස් ෂැම්සා. ඇයට හැමදේම වගේ තිබුනා. ලස්සන, ධනය,බලය වගේම බුද්ධිය. ඒත් අරාබි කුමාරිකාවො, රජ පවුල්වල ප්‍රොපටි - වෙලඳ භාණ්ඩ නිසා "නිදහස" නම් තිබුනෙ නෑ.නිදහස සොයාගෙන, වසර 2000  දී, ඈ පවුලේ නිවාඩුවකට ලන්ඩන් ගිය වෙලාවකදි පනිනවා. ඔව්, ඔව් ලෝක පතල, බටහිර  මානුෂික නිදහසේ ප්‍රතිමූර්ථිය වෙච්ච ලන්ඩන්ම තමයි. ඈයට ඕන වුනේ,සාමාන්‍ය මනුස්සයෙක් වගේ, යුනිවර්සිටි ඩිග්‍රියක් අරගෙන,  නිදහසේ ජීවත් වෙන්න. (ඒක මූලික මිනිස් අයිතිවාසිකමක් නූනෙ කොහොමද කියල, මට අද දක්වාම තේරුම් ගන්න බෑ. )

"ඒ හුකාරිස් කොහෙද මාත් එක්ක" කියලා, අලිබාබා යවනවා ගැන්සියක් ලන්ඩන්. දනෝ දහක් බලාගෙන ඉදිද්දී, මහ දවාලෙම ඇයව පැහැරගෙන එනවා. UN, ජිනීවා, ලන්ඩන් ජෝනා, බයි-ඩෝං නෙවෙයි "මීක්" කිව්වෙ. දඞුවම - අද ඈ නිවාස අඩස්සියෙ. හපේ විතරයි -වැජිටබල්. 

2018 පෙබරවාරියෙ, ඇගේ සොයුරිය ප්‍රින්සස් "ලතීෆා" ත් පැනගන්නව ඉන්දියාවට, බටහිර රටකට යන බලාපොරොත්තුවෙන්. ශ්‍රේස්ඨ ඉන්දියාව නං, කලේ කෙලින්ම විකුණුව එකයි කුමාරිව අලිබාබාට. ආයිත්, තවත් වැජිටබල් එකක් තමයි.

ඊලඟ බිල්ල ප්‍රින්සස් "හායා". ඈ ජෝර්දාන රජාගෙ නංගි. ජෝර්දානෙ නිසා ඇයට විලාසිතා කරන්න, ඉහලට ඉගෙන ගන්න නිදහස තිබ්බට ලව් කරන්න නම් නිදහසක් තිබ්බෙ නෑ. ඇගේ, රාජකීය නොවෙන හමුදා පෙම්වතා, "හදිසි අනතුරකින්" අභාවප්‍රාප්ත වෙනවා. ඔන්න ඊට පස්සෙ ඇයව, වයසක අලිබාබගෙ 4 වෙනි බිරිඳද කොහෙද විදිහට විකිණෙනවා.

අපේ කතා නායක අලිබාබාට වයස වුනාට කොණ්ඩෙයි, රැව්ලයි කලුයි. කොණ්ඩෙයි, රැව්ලයි විතරමද ඇහැව්වා? ඒක නං හරියටම දන්නෙ නෑ ආයිබෝං. අපේ අලුත් මනමාලි හරි පැෂන්කාරි නිසා, අලිබාබාවත් දක්කගෙන ලන්ඩන් යනවා අස්පයො අල්ලන්න. කොහොමද ඉන්න උජාරුව, ටොප්හැට්, ටේල්කෝට් ඇඳලා. ලබ්බට කෝටු ගැහැව්වා වගේ නේද? ඒ මඟුලෙත් ආවුස කොටයි.


ප්‍රින්සස් හායා, ලමයි දෙන්නත් එක්ක ලන්ඩන් පනිනවා.

£550m divorce settlement

ජෝර්දාන රජුගේ නංගි නිසාද කොහෙද, ඈ නම් බේරෙනවා. ප්‍රින්සස් හායා නඩුවෙදි කියනවා, ඇගේ දරුවන් අලිබබාගෙන් "බේරගන්න" ඕනෙ කියලා. මේ කතාව නියම තේරුමත්, කූඩු කරපු කුමාරිකාවොන්ගෙ සැබෑ තත්ත්වයත්, අදටත් අභිරහසක්. මේ කතා ටික, මේ ඛේදවාචකයෙ අවසානය නෙමෙයි. මෙයිට වැඩි විස්තර පහත වීඩියෝවෙ තියනවා.

මේ වීඩියෝවෙ දින, වකවානු නම් පටලව ගෙන තියනවා. 2018 පෙබරවාරියෙ පැනලා ගියේ  ප්‍රින්සස් ලතීෆා. ප්‍රින්සස් ෂැම්සා පැන්නෙ 2000 දි, පවුලේ නිවාඩුවකට ලන්ඩන් ගිය වෙලාවකදියි. වීඩියෝව සාරාංශයක් ලෙස ගත්තාම ඕකේ. සමහර ආරංචි, මාලිගාවෙ හිටපු සේවකයන්ගෙ ප්‍රකාශ බැලුවාම, ඇත්තම කතාව මීටත් වඩා අඳුරුයි. ඒත් මෙහෙම හරි මේ කතාව කලාට, කතෘට අපි ස්තූතිවන්ත වෙන්න ඕනෙ.

විකි ලින්ක් එක

මම බලාගෙන හිටියෙ මෙහෙම වීඩියෝ එකක් එනතෙක්. ඔව් තටු සැට් එක බේරගන්න තමයි, ඇයි අවුල්ද? මුං චේන් සෝ එකෙන් කුට්ටි කරලා, සූට් කේස් එකේ අරින වාහෙලා ආයිබෝං.  

(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)

Tuesday, July 4, 2023

AliExpress, Temu සහ අටවන මාටින්ලා

ඔහෙලා දන්නවා නෙව, මම චීන ලාබ බඩු වලට කැමති බව. ලාබෙට බඩු ගන්න කොට, ඒ එක්කම එන රිස්ක් එකත් ගන්නම වෙනවා. ඒ "රිස්ක් එක" දැන ගන්න නම්, ඔය බඩු ගලවලා බලන්නම වෙනවා. ආන්න එතකොට තමයි, රට්ටු අපෙන් අහන්නෙ "දැන් කියමු බලන්න, ඇයි ඔහේ ඕක ගැලෙව්වෙ මොන ඉත්තෑ අමාරුවටද කියලා?"


දිනෙන් දින ඉහල යන ජීවන වියදමත් එක්ක, දැන් ඉස්සර තිබ්බ ආතල් නෑ අපෙ හාංදුරුවනේ. ඉස්සර "බ්‍රෑන්ඩඩ්" නැතුව හුස්මවත් නොගත්ත ඇත්තො පවා,දැන් "විකල්ප" හොයනවා. ලාබ බඩු වැඩි හරියක හිල් තියෙන බව ඇත්ත. ආන්න ඒ හිල් හොයාගන්නයි, තියනව නං වහන්නයි තමයි, " ඉත්තෑ අමාරුව" ප්‍රයොජනවත් වෙන්නෙ.

මේ ඉන්නෙ "බිග් ක්ලයිව්". හතර රියන්, නෝ නොන්සන්ස් සුද්දෙක්, වගේම නොම්බර එකේ අටවන මාටින් කෙනෙක්. හරියට කිව්වොත්, "ඉත්තෑ අමාරුව" ආදායම් මාර්ගයක් කරගත්ත, "ගලවන මාටින්" කෙනෙක්. ලෝකෙ වටේම ඉන්න, එයාගෙ රසිකයො එයාට කැඩිච්ච බඩු එවනවා. එයැයි ඒව ගලවලා "පස්චාත් මරණ පරීක්ෂණය" පවත්වනවා. ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් වගේම ඉලෙක්ට්‍රිකල් ගැනත් ඔහුගේ දැණුම ඉතාම ඉහලයි. මේක විරල දැණුම් සංකලනයක්. ඔහු ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් පරිපථ "රිවර්ස් ඉන්ජිනියරින්" කරනවා වගේම, විදුලි පරිපථ වල ආරක්ෂාව ගැනත් උපදෙස් ලබා දෙනවා.

අටවන මාටින් කෙනෙකුට නැතිවම බැරි ආයුධයක් වන "spudger" ගැන මම ඉගෙන ගත්තෙ ඔහුගෙන්. ඔහුගේ රෙකමදාරුව මෙන්න මේක: iSesamo . මීට වඩා ලාබ ඒව තිබ්බට, අනිත් එව්වා වගේ නෙමෙයි, මේ බ්‍රෑන්ඩ් එක කල්පවතිනවලු. දෙකම දෙකයි පනහයි, ෆ්‍රී ෂිපින් ඕඩරයක් මාත් දැම්මා.

අද කාලෙ ගැජමැටික්ස්  ගලවලා තියන්න අය දන්නවා, දැන් ඇණ විතරක් දාලා එන බඩු නැති බව. දැන් වැඩි හරියක් එන්නෙ ප්ලාස්ටික් ටැබ් වලින් ලොක් වෙන එව්වා. සමහර එව්වා ගම් දාලා අලවලා, අනෙක්වා අල්ට්‍රාසොනික් ක්‍රමේට, ප්ලාස්ටික්  වෙල්ඩ් කරලා. මේක කියාපු භාණ්ඩෙ එහෙම එව්වා ගලවන්න.

ඔය උඩ වීඩියෝවෙ තියෙන "රින්ග් ලයිට්" එක මමත් ගෙන්න ගත්තා. ඔය වගේම ලාබම එක තමයි ගත්තෙ. දහ අතේ වලිකෑව, කඩාගන්නෙ නැතුව ගලවන හැටි හොයාගන්න.  බිග් ක්ලයිව්ට පිං දීලා, මමත් ඒක ගලවගත්තා. 



ඔහෙලට කියන්න, කඩාගන්නෙ නැතුව යමක් ගලවන හැටි කියන්නෙ වෙනමම කලාවක්. ඇයි ෂෙකද? තුන්වෙනි පිංතූරෙ තියෙන්නෙ, මගේ එහෙම  ගලවපු, මකබාස් වැඩක්. ටෝච් එකත් නැත, බෙරේ පලුවකුත් නැත.😒

LED රින්ග් ලයිට් කොටස විතරක් ගත්තත්, ගෙවපු ගාණට ලාබයි. දැන් තමයි "ලාබ බඩුවේ හිලක් ඇත" කොටස එන්නෙ. දෙවනි පිංතූරෙ ඉන්න "පසුම්බි ලිතියම් බැටරිය" ඉදිමිලා ඉන්නව පේනවද?  හරි-හමන් චාර්ජින් සර්කිට් එකක් නැතුව, ප්‍රොටෙක්ෂන් නැතුව  ලිතියම් බැස්ටි චාර්ජ් කරන්න ගියාම, වෙන්නෙ ඕකයි.

බැස්ටිය ගාවම ඉන්නෙ  TP4056  Charging Board With Protection Dual Functions(USB Type-C, 1A) මොඩියුල් සෙට් එකක් . වැලක්ම  2.70 යි. ඔයින් එකක් හරහා බැස්ටිය සම්බන්ධ කලා නං එහෙම ඉදිමෙන්නෙ නෑ. ටෙක්නිකල් අජීර්ණය ඇති හුදීජන සුවසෙත පිනිස, TP4056 ලිතියම් බැස්ටි චාජර් මොඩියුල් එකේ  වැඩි විස්තර පහත වීඩියෝවෙ තියෙන්න අරිනවා.


 

මගේ රින්ග් ලයිට් එකේ ඉදිමිච්ච බැටරිය නං කෙලින්ම අරන් දානවා, USB පවර් එකෙන් දුවන්න.රීචාර්ජබල් බැටරි කොටස දානවද කියලා තීරණය කරලා නම් නෑ. 


දැන් අලුත් ෂොපින් සයිට් එකක් තියනවා Temu කියලා. ෆ්‍රී ෂිපින් තිබ්බට " අවම 20" ක බඩු ඕඩර් කරන්න වෙන නිසා, බොහෝවිට අනවශ්‍ය, වැඩකට නැති බඩුත් ඕඩර් කෙරවෙන සම්භාව්‍යතාවයක් තියනවා, ඒත් බඩු නං ලාබයි. ෂිපින් දවස් 10 එනවා, පරක්කු වුනොත්, ගාණක් ආපිට ගෙවනවා. ඒත්  ඉලෙක්ස්ට්‍රොනික්ස් කම්පෝනන්ට්ස් වලට AliExpress වගේ ලොකු සිලෙක්ෂන් එකක් නම් නෑ.

අවවාදය: ඔන්-ලයින් ෂොපින් ඇබ්බැහිවෙන සුළුයි, වගකීමෙන් කඩේ යන්න. 

මම මේ ප්‍රොමෝට් කරන "අටවන-මාටින්" සංස්කෘතිය කියන එකෙන් අදහස් කරන්නේ, " සේෆ්ටි රූල්ස්" විහිලුවක් ලෙස සැලකූ "ඕෂන් ගේට්" ක්‍රමවේදය කියල වරදවා වටහගන්න එපා. ඇත්තටම මම අදහස් කරන්නෙ, ඒකෙ අනිත් පැත්ත - safety is no joke, take it seriously කියන එකයි.


(ඡායාරූප සහ වීඩියෝ අන්තර්ජාලයෙනි)